TOP TEKSTY
Tajemnice szczęśliwych związków cz.4
BEZPIECZEŃSTWO
Zdecydowana większość ludzi, którzy się do mnie zgłaszają indywidualnie, niezależnie z jakim tematem do pracy przychodzą, zdradzają powszechny syndrom niskiego poziomu poczucia wewnętrznego bezpieczeństwa. Wszelkie trudy dzieciństwa, bolesne przeżycia, traumy, niszczycielskie słowa, rany emocjonalne odciskają się na naszej psychice piętnem niezbywalnym. Dziecko nie umie sobie radzić z tymi doznaniami. Jak gąbka więc chłonie wszystko, co mu się przytrafia. Lęk jest pracowitym żniwiarzem, niestrudzenie kosi łany pól uprawnych dziecięcej ufności. Już od zarania życia każdej ludzkiej istoty wypala się w sztabce złotej jej serca matryca z zapisem pierwotnych przekonań na temat siebie, świata, międzyludzkich relacji, stosunku do własnych dzieci, partnerskich związków, zasad komunikacji dorosłych, emocji, postaw, schematów działania… Domowa szkoła życia żłobi złotą sztabę, by gdzieś tak koło ósmego roku ukończyć swe misterne dzieło. To po tej matrycy krętych uliczkach jeździ potem człowiek przez resztę swojego życia. Na różne sposoby, w oparciu o bieżące sprawy uzasadnia sobie swoje decyzje, działania, wybory, postawy, ale to po niej jeździ, bo te uliczki na sztabce są całym jego światem. To, co w życiu robi, na co sobie pozwala, z jakich szans korzysta, jakie możliwości dostrzega, jakie drogi matrycy wybiera, jest zdalnie sterowane pilotem poziomu wewnętrznego bezpieczeństwa. Im niższy, tym prostsze wybory, głównych ulic się trzyma, tych najszerszych, kilkupasmowych, najczęściej uczęszczanych.
LODY MIGDAŁOWE
Im więcej w tobie lęku, tym większa szansa na to, że w relacji z drugim człowiekiem dużo częściej wyłowisz zagrożenie z jego strony płynące. Gdy zewnętrzny bodziec wyda ci się atakiem w ciebie wymierzonym, wtedy masz tylko trzy możliwości reakcji: obrona, kontratak, przyczajenie. Dosyć pierwotne, przyznasz, ale tak to działa. Co tak działa? Niezwykle ważny narząd w twoim mózgu, nazwany ciałem migdałowatym, bo składa się z dwóch gruczołów do migdałów podobnych, symetrycznie osadzonych z lewej i prawej strony mózgu po jednym. To właśnie on odpowiada za wyławianie w porę zagrożeń, ochronę twojego życia. Jeśli spada na ciebie dachówka z dachu starego domu koło którego przechodzisz, to ciało migdałowate w ułamku sekundy dostrzeże, usłyszy i szybkim susem pozwoli odskoczyć na bok, albo nie. W każdym razie po to jest, by cię chronić. Jak to się dzieje? Bezmyślnie, instynktownie. Ciało migdałowate migiem wyławia bodziec, rozpoznaje go jako zagrożenie, natychmiast przekazuje impuls do podwzgórza, innego obszaru mózgu odpowiedzialnego za działanie. Podwzgórze daje znać przysadce mózgowej i nadnerczom, żeby wtrysnęły do ciała turbodoładowanie adrenaliny. Adrenalina da siłę, zwinność i skoczność dzięki której skok twój wyprzedza lecącą na twoją głowę dachówkę, albo nie. W każdym razie ułamek sekundy to trwało. Gdy jest już po wszystkim, załóżmy, że się udało, kortyzol jeszcze wyprodukują, kolejny z hormonów stresu. Dopiero teraz strach, przerażenie, lęk, napięcie mięśni, suchość gardła, w głowie ciemność. Potem przyjść mogą dreszcze, pot na całym ciele. Dopiero z czasem pojawią się myśli, za nimi emocje się zjawią, mogą i łzy z oczu popłynąć. Co to ma wszystko wspólnego z partnerskimi relacjami?
FLINTSTONOWIE, PO NASZEMU KRZEMIŃSCY
Ciało migdałowate reaguje w ten sposób na bodźce realnie zagrażające twojemu zdrowiu i życiu, jak i na mnóstwo innych, które nauczyło się uznawać za groźne. Im niższy poziom poczucia wewnętrznego bezpieczeństwa, tym ich więcej. Za każdym razem, gdy ciało migdałowate uzna bodziec za groźny, wtedy reakcja jest natychmiastowa i ogranicza się do którejś ze wspomnianych trzech prymitywnych postaw: kontratak, ucieczka, zastygnięcie. Za każdym razem wydzielą się do krwioobiegu hormony stresu.
W relacjach partnerskich jest takich bodźców całe mrowie. Uwikłani bezwiednie w pętlach wzorców, w oparciu o które się dobrali, w pętlach schematów codzienności, przeciętni Krzemińscy uruchamiają je bezwiednie: „Jeszcze się nie odezwał, ale ta jego mina… Już wiem, co chce powiedzieć i szlag mnie na miejscu trafia”. „Wystarczy, że słyszę jak wchodzi do domu i już mi ciśnienie skacze”. „Za każdym razem, gdy głos podnosi, gól mi natychmiast rośnie w gardle i słowa wydusić nie mogę, a głowa mi omal nie pęknie”… Setki takich zdań od klientów słyszę. W każdym z nich przekaz zaszyfrowany niosą, że ciała migdałowate w ich relacjach karty na co dzień rozdają. W tych grach wojennych nie ma najmniejszych szans na miłość, czułość, bliskość, empatię, efektywną komunikację. Na wojnie prawa wojenne rządzą, a prawem wojny: bezprawie.